Thảo luận về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) sáng 9/5, các đại biểu Quốc hội tập trung vào các quy định liên quan đến nước giải khát có đường, xe điện, điều hòa và xăng... nhằm thúc đẩy phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, năng lượng sạch và bảo vệ người nông dân, doanh nghiệp sản xuất trong nước, cũng như doanh nghiệp vừa và nhỏ.
*Cần có lộ trình để doanh nghiệp thích ứng
Trước đó, trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, về đối tượng chịu thuế là điều hòa nhiệt độ, hiện nay nhu cầu sử dụng điều hòa đã trở nên phổ biến để đáp ứng nhu cầu của người dân. Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (không thu thuế với máy điều hòa có công suất nhỏ hơn 18.000 BTU và trên 90.000 BTU).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN
Về việc bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nêu rõ: Đề xuất áp thuế đối với nước giải khát có đường là bước đi đầu tiên trong tiến trình thực hiện các giải pháp nhằm hạn chế việc sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm có nhiều đường trong thực phẩm, đồ uống, góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng. Đây là một trong các nguyên nhân chính gây thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật, đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế để có thể cân nhắc khả năng bổ sung các sản phẩm khác có chứa đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Ngoài ra, vì mặt hàng này mới được bổ sung vào đối tượng chịu thuế nên cần có lộ trình thực hiện để các doanh nghiệp có thời gian thích ứng, điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh, từng bước chuyển đổi sang các sản phẩm có hàm lượng đường thấp. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo xin được chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định lộ trình thực hiện: Từ năm 2027 áp dụng thuế suất 8%, từ năm 2028 áp dụng thuế suất 10%.
Về thuế suất đối với mặt hàng rượu, bia, thuốc lá, để có thể tác động mạnh đến giá bán của các mặt hàng có hại cho sức khoẻ, làm giảm tiêu dùng, khắc phục các hệ lụy nghiêm trọng của việc lạm dụng rượu, bia và tác hại của thuốc lá, dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã đưa ra 2 phương án tăng thuế và đề xuất áp dụng theo Phương án 2 (là phương án tăng thuế triệt để hơn) đối với rượu, bia, thuốc lá. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay, cùng với mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, Chính phủ đề nghị áp dụng theo phương án 1 với mức thuế thấp hơn so với phương án 2 và bắt đầu áp dụng từ năm 2027 đề phù hợp với bối cảnh và tình hình mới.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho chỉnh lý dự thảo Luật như đề nghị của Chính phủ. Theo đó, dự thảo Luật quy định với rượu trên 20 độ và bia, mức thuế suất được đề xuất tăng theo từng năm, mỗi năm tăng 5%. Cụ thể, từ năm 2027 đến 2031, mức thuế suất cho mặt hàng này sẽ tăng từ 70% đến 90%.
*Đề nghị không áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu
Tại hội trường, góp ý vào dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) đề nghị không quy định xăng là mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để đúng với bản chất của thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế đánh vào một số hàng hóa, dịch vụ mang tính chất xa xỉ nhằm điều tiết việc sản xuất, nhập khẩu và tiêu dùng của xã hội.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông Dương Khắc Mai phát biểu. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN
Theo đại biểu, xăng là mặt hàng thiết yếu trong đời sống của người dân và là đầu vào của nhiều ngành sản xuất. Mặt khác, xăng cũng đã thuộc đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường. Do vậy, lý giải của cơ quan chủ trì soạn thảo về việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng để bảo vệ môi trường là chưa thuyết phục
Đại biểu cho rằng, nếu trong trường hợp thấy cần phải tăng thuế bảo vệ môi trường để bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng, thì cần tăng giá trị tuyệt đối đánh thuế bảo vệ môi trường đối với xăng và không đưa mặt hàng này là hàng hóa phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để đúng với bản chất.
Đối với mặt hàng điều hòa, đại biểu Nguyễn Trường Giang đánh giá cao việc cơ quan chủ trì soạn thảo đã tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, theo hướng quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Tuy nhiên, đại biểu phân tích, hiện nay ở các đô thị, đối với các khu chung cư, căn hộ chung cư thông thường có từ 1 đến 2 phòng và 1 phòng khách. Qua tham khảo một số kỹ sư trong lĩnh vực điện lạnh, đại biểu cho biết, đối với căn hộ có 3 phòng mà lắp một điều hòa 24.000 BTU cho cả 3 phòng này thì vừa tiết kiệm điện và vừa tiết kiệm chi phí của người dân. Đây là thực tế rất phổ biến ở các khu đô thị, đặc biệt là đối với các chung cư. Do đó, đại biểu đề nghị áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU để phù hợp với thực tế, đặc biệt là tại các khu đô thị.
Từ thực tế đời sống, đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) nhấn mạnh, điều hòa là mặt hàng phổ biến, dần trở thành thiết yếu trong đời sống của người dân. Mặt khác, đây không phải là mặt hàng xa xỉ, nên đại biểu kiến nghị không áp thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng điều hòa. Việc áp thuế sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất trong nước, khó cạnh tranh với hàng nhập khẩu; đồng thời làm tăng chi phí cho các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp khi đầu tư lắp đặt điều hòa phục vụ công việc, sản xuất.
Đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) cho rằng, cần xem xét chưa áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường khi chưa có đầy đủ cơ sở khoa học cho rằng đây là nguyên nhân của bệnh béo phì, thừa cân, tiểu đường... cũng như chưa đánh giá tác động, ảnh hưởng đầy đủ, toàn diện của chính sách thuế.
Theo đại biểu, nước giải khát có đường cũng như các sản phẩm có đường khác không phải là nguyên nhân và nguyên nhân duy nhất trong việc làm thừa cân, béo phì như thuyết minh của dự án Luật mà nguyên nhân chính là do sử dụng quá mức. Nhấn mạnh "nguyên nhân ở đâu khắc phục ở đó, chứ không chỉ chăm chăm vào việc đánh thuế", đại biểu nêu rõ cần tập trung tuyên truyền để nâng cao nhận thức, từ đó thay đổi hành vi tiêu dùng của người dân. Đây mới là biện pháp căn cơ, đúng bản chất, hiệu quả.
Xem thêm Tin tức TẠI ĐÂY
Tags