100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam: "Vũ khí" sắc bén bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Tròn một thế kỷ đồng hành cùng dân tộc, báo chí cách mạng Việt Nam không chỉ là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và Nhân dân mà còn là "thành trì" vững chắc trên mặt trận tư tưởng-văn hóa. Giữa bối cảnh thông tin đa chiều và sự chống phá ngày càng tinh vi, báo chí thể hiện rõ vai trò tiên phong trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các luận điệu sai trái, thù địch, góp phần giữ vững niềm tin xã hội, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân và bảo vệ lợi ích quốc gia-dân tộc.

"Chiến sĩ ở các mặt trận thì dùng súng chống địch, các nhà báo thì dùng bút chống địch"

Ngay từ rất sớm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thấy rõ tầm quan trọng của báo chí trong việc đấu tranh giải phóng dân tộc; tuyên truyền, định hướng đường lối chính trị của Đảng và là lực lượng xung kích trong đấu tranh chính trị, bảo vệ thành quả cách mạng. Vậy nên năm 1925, ngay sau khi thành lập Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí Hội, Người đã cho xuất bản báo Thanh Niên để tuyên truyền cho các phong trào cách mạng trong nước. Người trực tiếp phụ trách và cũng là người viết nhiều bài nhất cho báo Thanh Niên.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ trách nhiệm chính trị của đội ngũ báo chí: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ” (1). “Chiến sĩ ở các mặt trận thì dùng súng chống địch, các bạn thì dùng bút chống địch” (2). “Chính vì thế cho nên, tất cả những người làm báo (người viết, người in, người sửa bài, người phát hành, v.v.) phải có lập trường chính trị vững chắc”. (3)

Đặc biệt, Người nhấn mạnh, báo chí và đội ngũ nhà báo phải tham gia vào việc bảo vệ Đảng, bảo vệ đường lối chính trị của Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa...: “Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính, trừ tà”. (4) 

Ngày nay, với sự bùng nổ của công nghệ truyền thông và internet, các thế lực thù địch tận dụng các kênh thông tin làm công cụ tuyên truyền xuyên tạc, bịa đặt, chống phá Đảng, Nhà nước ta. Trước tình hình đó, cùng với các giải pháp về an ninh, quân sự, Đảng và Nhà nước ta rất coi trọng vai trò của công tác báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Điều này được thể hiện qua nhiều văn bản. Điển hình như, ngày 22/11/2017, Ban Bí thư ban hành Kết luận số 23-KL/TW về “Tăng cường chỉ đạo, quản lý, phát huy vai trò của báo chí, xuất bản trong việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”.

Đại hội XIII của Đảng xác định: “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại... Tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông, thông tin trên internet. Kiên quyết đấu tranh, loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị-xã hội, thuần phong mỹ tục”. (5)

Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII tiếp tục chỉ rõ vai trò của báo chí trong tình hình mới: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phát huy vai trò, trách nhiệm của tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, các cơ quan báo chí và Nhân dân trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Nâng cao chất lượng công tác dư luận xã hội và đánh giá sự hài lòng của người dân; chủ động dự báo tình hình, kịp thời xử lý thông tin, định hướng dư luận xã hội”. (6)

Báo chí cách mạng góp phần quan trọng trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Thực hiện các chủ chương trên, đặc biệt từ khi Nghị quyết số 35-NQ/TW về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” (ban hành ngày 22/10/2018), các cơ quan báo chí từ Trung ương đến địa phương, thông qua các sản phẩm của mình đã đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Báo chí đã phổ biến, tuyên truyền kịp thời, rộng rãi chủ trương, quan điểm chỉ đạo bảo vệ nền tảng tư tưởng và công tác xây dựng Đảng, gắn với nhận diện và đấu tranh phòng, chống sự suy thoái, tham nhũng, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; đồng thời, tuyên truyền, truyền bá các giá trị đạo đức, văn hóa, lối sống tốt đẹp của con người Việt Nam, những tấm gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến trong các lĩnh vực của đời sống xã hội với tinh thần “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”.

Nhiều cơ quan báo, tạp chí đã mở các chuyên mục riêng, như: “Bình luận- phê phán” (báo Nhân Dân, Tạp chí Quốc phòng toàn dân); “Đấu tranh phản bác luận điệu sai trái thù địch” (Tạp chí Cộng sản); “Chống diễn biến hòa bình” (báo Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân); “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng” (Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, Quân đội Nhân dân, VietnamPlus (Thông tấn xã Việt Nam)… để đăng tải các bài viết đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Nhiều tờ báo đã tập hợp được các nhà khoa học, nhà lý luận uy tín tham gia tọa đàm, hội thảo, viết bài phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tổ chức các diễn đàn trực tuyến, thông qua đó định hướng chính trị tư tưởng và nâng cao nhận thức cho các tầng lớp Nhân dân về các vấn đề “nóng”, các quan điểm sai trái, thù địch, các thông tin xấu, độc và những vấn đề mà dư luận quan tâm. Nhiều cơ quan báo chí đã phát huy hiệu quả hoạt động của các trang, nhóm, blog, kênh Youtube, tài khoản mạng xã hội… chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, các thông tin xấu, độc…

Có thể nói, với nhiều cách làm đa dạng, phong phú, các cơ quan báo chí đã phát huy mạnh mẽ vai trò xung kích, đấu tranh ngăn chặn, phản bác có hiệu quả từ sớm, từ xa các luận điệu sai trái, xuyên tạc, bóp méo sự thật, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa. Nhiều âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động đã bị các cơ quan báo chí kịp thời phát hiện, đấu tranh trực diện bằng nhiều bài viết, sản phẩm báo chí chất lượng, có tính chính xác và sức thuyết phục cao.

Phát huy mạnh mẽ sự nghiệp “phò chính trừ tà”

Để tiếp tục đảm đương tốt vai trò, sứ mệnh tiên phong, dẫn đường, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, các cơ quan báo chí không ngừng đổi mới, sáng tạo để thích ứng với những nhiệm vụ khó khăn, phức tạp đang đặt ra; nêu cao tính Đảng, tính chiến đấu của các cơ quan báo chí trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; đề cao trách nhiệm đảng viên của người làm báo, nhất là người giữ cương vị lãnh đạo, người đứng đầu. Cấp ủy đảng trong cơ quan báo chí chính là hạt nhân chính trị lãnh đạo cán bộ đảng viên, biên tập viên, phóng viên… thực hiện đúng đường lối chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Mỗi nhà báo phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, nhiệt huyết và thái độ bình tĩnh trước mọi vấn đề; có tấm lòng trong sáng, tôn trọng sự thật, trách nhiệm xã hội cao, để vừa đảm bảo tính khách quan, trung thực của mỗi tác phẩm báo chí, vừa bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các thế lực thù địch, phản động bằng chính ngòi bút của mình.

Song song với việc đấu tranh trực diện với những thông tin xấu độc, cần luôn bảo đảm dòng thông tin tích cực là dòng thông tin chủ lưu trên báo, đài, góp phần tạo một “tâm trạng xã hội” tích cực, củng cố niềm tin trong Nhân dân vào các chủ trương và quyết sách của Đảng và Nhà nước. Đây chính là nền tảng vững chắc cho việc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và chống lại thông tin xấu độc.

Trong những chỉ đạo, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta cũng luôn nhấn mạnh vai trò nòng cốt, tiên phong của báo chí trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và yêu cầu các cơ quan báo chí tiếp tục thể hiện rõ bản lĩnh chính trị, tinh thần chiến đấu, phát hiện và kịp thời phản bác những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; đồng thời không ngừng đổi mới cách thức thông tin, làm chủ không gian mạng, để lan tỏa các giá trị tích cực và định hướng dư luận xã hội.

Có thể thấy, trong dòng chảy 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ là sứ mệnh chính trị mà còn là lẽ sống nghề nghiệp của đội ngũ những người làm báo cách mạng. Báo chí cần tiếp tục phát huy vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa; giữ vững tính Đảng, tính chiến đấu; không ngừng đổi mới nội dung, hình thức thể hiện để lan tỏa giá trị tích cực, nhân văn, củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Đây chính là cách thiết thực và hiệu quả để báo chí cách mạng thực hiện trọn vẹn lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén” trong sự nghiệp phò chính, trừ tà.

(1) Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội-2011, t. 13, tr. 466

(2) Hồ Chí Minh, Toàn tập, sđd, t. 5, tr. 210

(3) Hồ Chí Minh, Toàn tập, sđd, t. 12, tr. 166

(4) Hồ Chí Minh, Toàn tập, sđd, t. 5, tr. 157

(5) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội-2021, t.1, tr.146

(6) Đảng Cộng sản Việt Nam: Kết luận Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá.