Một cuốn truyện đặc biệt vừa ra mắt bạn đọc "Hiệp sĩ Dế Mèn". Đây là tác phẩm văn học đầu tiên tại Việt Nam được minh họa hoàn toàn bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Đằng sau hơn 200 bức tranh sống động là hành trình bền bỉ suốt hai thập kỷ, là khát vọng mang tác phẩm đến với thiếu nhi bằng tất cả sự tận tâm của một người kể chuyện.
“Hiệp sĩ Dế Mèn” – Hành trình 20 năm viết nên giấc mơ bằng công nghệ
Tác giả Lê Văn Thao từng làm thiết kế đồ họa trong ngành xuất bản, quen với những con chữ, những dải màu, những khuôn khổ sách giấy. Có lẽ chính công việc ấy khiến ông hiểu rõ một điều: Chuyển ý tưởng của người viết sang nét bút của họa sĩ là một khó khăn vô cùng lớn.
Ông đã viết "Hiệp sĩ Dế Mèn" từ hơn 20 năm trước – một câu chuyện mới, không liên quan tới "Dế Mèn phiêu lưu ký" kinh điển của nhà văn Tô Hoài, dù cái tên có thể khiến người đọc dễ liên tưởng. Nhân vật chính của ông cũng là một chú Dế Mèn, nhưng mang trên vai sứ mệnh công lý, bị đẩy vào hành trình phiêu lưu đầy hiểm nguy. Ẩn sau hình hài côn trùng nhỏ bé là một tinh thần lớn, một trái tim biết yêu thương và khát khao thay đổi thế giới.
Thế nhưng, câu chuyện ấy dù đã được hoàn thiện từ lâu vẫn bị gác lại. Không phải vì nội dung, mà vì hình ảnh. Dành cho thiếu nhi, tác giả Lê Văn Thao muốn có những minh họa thật đặc biệt, sống động, giàu cảm xúc. Sau nhiều lần hợp tác với họa sĩ, ông vẫn chưa tìm được người đồng hành, cho đến khi AI xuất hiện.
Vốn là người không xa lạ với công nghệ, ông bắt đầu hành trình thử nghiệm với những công cụ trí tuệ nhân tạo. Mỗi bức tranh đều là sự kết hợp của ý tưởng văn học và lệnh tạo hình, là sự kiên nhẫn hiệu chỉnh từng chi tiết để AI vẽ ra đúng thế giới mà ông hình dung.
Kết quả là hơn 200 bức minh họa sinh động do AI thực hiện đã ra đời. Một cuốn truyện dài gần 300 trang, chia thành 7 phần, kết hợp giữa văn chương và hình ảnh, khiến cuộc phiêu lưu của chú Dế Mèn hiện ra sống động hơn bao giờ hết.
Không dừng lại ở việc xuất bản sách, tác giả Lê Văn Thao và các cộng sự còn giới thiệu dự án "Sáng tạo cùng AI", một chương trình học đường thực nghiệm, được thiết kế để triển khai tại các trường phổ thông. Dự án mang tính liên ngành, kết hợp văn học – mỹ thuật – công nghệ, với mục tiêu giúp học sinh làm quen với công cụ AI, từ đó khám phá khả năng kể chuyện bằng hình ảnh, phát triển tư duy sáng tạo trong thời đại số.
Điều quan trọng không nằm ở chỗ "AI vẽ giỏi đến đâu", mà là cách con người biết dùng AI để mở rộng khả năng sáng tạo. Không thay thế ý tưởng, AI chỉ là cây cọ mới trong tay người nghệ sĩ.
