Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Hành động quyết liệt để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trở lên

Sáng 5/5, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã trình bày Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và tình hình thực hiện kế hoạch phát trển kinh tế - xã hội những tháng đầu năm 2025.

Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh các cấp, các ngành, các địa phương tiếp tục hành động quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong các lĩnh vực nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trở lên; đưa quy mô nền kinh tế vượt mốc 500 tỷ USD, GDP bình quân đầu người năm 2025 đạt trên 5.000 USD trong năm nay.

Thủ tướng cho biết: Quý I/2025 chứng kiến mức tăng trưởng GDP ấn tượng đạt 6,93%, cao nhất so với cùng kỳ giai đoạn 2020 – 2025. Nhiều địa phương đạt mức tăng trưởng hai con số, tiêu biểu như: Bắc Giang, Hòa Bình, Nam Định, Đà Nẵng, Lai Châu, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương và Hà Nam. Đặc biệt, hai đầu tàu kinh tế là TP. Hồ Chí Minh tăng 7,51% và Hà Nội tăng 7,35%, cho thấy sự phục hồi và bứt phá rõ rệt của nền kinh tế sau giai đoạn nhiều khó khăn.

Trong 4 tháng đầu năm, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt, các cân đối lớn được bảo đảm; tỷ giá ổn định; mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục giảm; tăng trưởng tín dụng tích cực. Chỉ số giá tiêu dùng bình quân ở mức 3,2%, tạo dư địa cho điều hành linh hoạt, hiệu quả chính sách vĩ mô.

Thu ngân sách nhà nước 4 tháng đạt trên 944 nghìn tỷ, bằng 48% dự toán năm và tăng 26,3%; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt trên 275 tỷ USD, tăng 15%, xuất siêu trên 5 tỷ USD; bảo đảm an ninh lương thực trong nước và xuất khẩu 3,4 triệu tấn gạo; vốn FDI thực hiện đạt trên 6,7 tỷ USD, cao nhất trong giai đoạn 2020 - 2025 cho thấy, Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư quốc tế.

Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ: Cả 3 khu vực kinh tế đều tăng trưởng tích cực, sản xuất nông nghiệp duy trì đà phát triển. Công nghiệp khởi sắc, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo tăng ở mức 2 con số 10,1%; điện, xăng dầu phục vụ sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng được bảo đảm. Thương mại, dịch vụ tiếp tục phát triển, với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng gần 10%. thương mại điện tử tăng trưởng mạnh.

Bên cạnh đó, kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội được phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại, ưu tiên cho các dự án trọng điểm, quan trọng về đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao, sân bay, cảng biển, hạ tầng giáo dục, y tế, xã hội.

Chính phủ đã đồng loạt khởi công, khánh thành 80 công trình, dự án trọng điểm, hạ tầng chiến lược; trong đó, nổi bât là đưa vào khai thác nhà ga T3 Tân Sơn Nhất và thông xe tuyến chính 5 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam...

Chính phủ cũng triển khai mạnh mẽ Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị; trong đó, Chính phủ trình Quốc hội 13 dự án luật quan trọng và ưu tiên bố trí nguồn lực để tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Dịch vụ công trực tuyến được tăng cường; chấp thuận đầu tư thí điểm dịch vụ Internet vệ tinh; nâng cấp hạ tầng 5G và trục viễn thông quốc gia. Việc triển khai Đề án 06 mang lại nhiều kết quả thực chất; cung cấp nhiều ứng dụng, tiện ích phục vụ người dân và doanh nghiệp. Chuyển đổi số trong quản lý thuế, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được triển khai quyết liệt, hiệu quả…

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng nêu rõ: Sức ép chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô còn lớn, nhất là về lãi suất, tỷ giá, kiểm soát lạm phát. Hoạt động sản xuất, kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn, nhất là phát triển doanh nghiệp. Trong 4 tháng đầu năm có 68,7 nghìn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh, tăng 12,9%; trong đó, có 89,9 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 9,9%.

Ngoài ra, giải ngân vốn đầu tư công còn thấp chỉ đạt 9,53% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2024. Sức mua trong nước còn chậm, xuất khẩu còn phụ thuộc nhiều vào FDI và chịu ảnh hưởng bất lợi do chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ. Thị trường bất động sản phục hồi còn chậm và vẫn tiềm ẩn rủi ro.

Không những thế, thủ tục hành chính còn rườm rà, gây khó khăn cho doanh nghiệp, người dân; vẫn còn tình trạng "trên nóng, dưới lạnh". Việc triển khai Chương trình cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ chưa đạt yêu cầu, đến cuối tháng 02/2025, các ngân hàng thương mại mới giải ngân 3,4 nghìn tỷ đồng/145 nghìn tỷ đồng đạt 2,34%).

Thủ tướng cho biết: Nguyên nhân là do tình hình thế giới biến động nhanh, phức tạp, khó lường, nhiều diễn biến chưa có tiền lệ, vượt dự báo, tạo áp lực lớn lên chỉ đạo, điều hành. Nước ta vẫn là nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, quy mô còn khiêm tốn, lại có độ mở lớn, trong khi năng lực nội tại còn thấp, sức chống chịu với các cú sốc bên ngoài và tính cạnh tranh chưa cao. Những tồn tại, yếu kém của nền kinh tế kéo dài từ lâu bộc lộ rõ hơn trong điều kiện khó khăn, việc phân tích, dự báo và phản ứng chính sách có lúc chưa kịp thời, hiệu quả. Một bộ phận cán bộ, công chức năng lực chưa đạt yêu cầu, chưa quyết liệt, sâu sát, còn vô cảm, né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương tiếp tục theo dõi sát tình hình quốc tế, trong nước, chủ động dự báo và có phản ứng chính sách linh hoạt, kịp thời, nhất là đối với chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ; ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Cùng với đó, tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính – ngân sách nhà nước; mở rộng cơ sở thu, thu đúng, thu đủ, thu kịp thời và chống thất thu thuế, nhất là thông qua thu thuế điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; phấn đấu tăng thu ngân sách nhà nước trên 15%.

Đồng thời, điều chỉnh bội chi ngân sách nhà nước lên mức 4 - 4,5% GDP trong trường hợp cần thiết và tiết kiệm chi, nhất là chi thường xuyên để tăng chi đầu tư phát triển. Thực hiện tốt các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí.

Đặc biệt, điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác. Điều tiết tỷ giá, lãi suất phù hợp; đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế; nâng cao chất lượng tín dụng, hướng vào sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, nhất là hạ tầng chiến lược. Khẩn trương triển khai hiệu quả gói tín dụng ưu đãi, dài hạn cho đầu tư hạ tầng, công nghệ số; mở rộng phạm vi, đối tượng tham gia gói tín dụng ưu đãi đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản, đồ gỗ và nhà ở cho người trẻ. Phấn đấu tăng trưởng tín dụng đạt khoảng trên 16%.

Thủ tướng cũng yêu cầu đẩy mạnh giải ngân và sử dụng hiệu quả vốn đầu tư công, có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải; phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt 100% kế hoạch; quyết liệt thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng, bảo đảm đủ nguồn cung vật liệu xây dựng.

Cùng với đó, khai thác hiệu quả 17 FTA đã ký kết và đẩy mạnh đàm phán, ký kết các khuôn khổ hợp tác mới, nhất là với các quốc gia mới nâng cấp quan hệ ngoại giao, các khu vực tiềm năng; chủ động hoàn thiện phương án và đàm phán hiệu quả với Hoa Kỳ trên tinh thần bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của Việt Nam, hướng tới thúc đẩy thương mại cân bằng, bền vững, không làm ảnh hưởng đến các thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đã tham gia…

Đặc biệt, trong năm 2025, bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết; giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết của các thủ tục hành chính; giảm ít nhất 30% chi phí thủ tục hành chính; hoàn thiện trung tâm phục vụ hành chính công tại các bộ, ngành, địa phương về giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp. Ngoài ra, năm 2025, phải cơ bản xoá bỏ toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước và hoàn thành trên 100 nghìn căn nhà ở xã hội…