Mùa giải 2025/26 'khó nhằn' với hạng Nhất

Tên chính thức của giải hạng Nhất bóng đá Việt Nam là V-League 2. Nghĩa là giải đấu này trực thuộc hệ thống bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam, do Công ty VPF quản lý. Điều này có nghĩa tiêu chí quan trọng nhất để các đội dự giải hạng Nhất là ở yếu tố chuyên nghiệp, phải đáp ứng các quy định. Tuy nhiên, khác V-League 1, giải đấu cấp 2 này luôn ở trong tình trạng "danh chính" mà "ngôn không thuận".

Sau khi PVF-CAND được đôn lên V-League để thay suất của Quảng Nam FC, giải hạng Nhất về lý thuyết còn 13 đội. Nhưng không ai biết chắc khi nào giải này sẽ diễn ra bởi vì điều đó còn tùy vào số lượng đội bóng đăng ký ở thời điểm qui định. Hiện có một loạt đội bóng, do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có vấn đề sáp nhập địa phương, đều ở trạng thái "chờ" như Đại học Văn Hiến, Bà Rịa-Vũng Tàu, Gia Định hay Đồng Nai, Bình Định.

Nếu như Công ty VPF luôn có nhiều phương án để "xử lý" V-League trong các trường hợp đột xuất như với Quảng Nam, thì hạng Nhất phức tạp hơn nhiều. Đơn giản vì "suất" đá V-League luôn là mục tiêu của các đội bóng chuyên nghiệp, nên nếu được trao cơ hội, các đội hạng Nhất có thể xoay xở" để lên chơi, như với trường hợp của PVF-CAND vừa qua. Ngược lại, giải hạng Nhì của Việt Nam chỉ là dạng "bán chuyên", họ không đủ tiềm lực để chỉ trong một thời gian ngắn chuyển đổi mô hình để lên chơi hạng Nhất.

Đây chính là vấn đề của bóng đá Việt Nam. Chúng ta không thiếu các đội bóng đá, thậm chí nhiều là đằng khác, nếu nhìn vào số đội bóng đá các giải phong trào. Nhưng đa số, đều chỉ tồn tại ở dạng phong trào. Trong khi đó, toàn bộ hệ thống bóng đá chuyên nghiệp của Việt Nam chỉ vào khoảng 24-26 đội. Đây là lý do khiến giải hạng Nhất chưa bao giờ có được số đội bóng mong muốn, đừng nói là tăng số lượng.

Hạng Nhất đúng là "khó nhằn" cho những nhà tổ chức bóng đà chuyên nghiệp Việt Nam, từ lâu vẫn không thể có cách giải quyết. Chính vì thế, giải đấu này cần một sự đột phá, thậm chí là các giải pháp chưa có tiền lệ.

Hãy nhìn vào bản chất giữa giải hạng Nhất và hạng Nhì, khác nhau chỉ là ở khả năng đầu tư và các quy định về CLB chuyên nghiệp. Điều này có nghĩa, chỉ cần các CLB đáp ứng được những quy định, thì cứ mặc nhiên có suất đá hạng Nhất, không nhất thiết phải trải qua 1-2 tháng đá hạng Nhì vốn không có nhiều giá trị về chuyên môn.

Bóng đá Nhật Bản từng làm điều này trong 3 mùa giải khi J-League ra đời. Họ cần những "CLB chuyên nghiệp" chứ không cần các đội bóng có đủ chất lượng để đá chuyên nghiệp. Thực tế thì rất nhiều đội ở giải hạng Nhì của chúng ta sau khi thăng hạng thì lại xin rút lui, không đá hạng Nhất vì chưa chuẩn bị được gì. Vì thế, cuộc tranh đua giành suất đá hạng Nhất gần như không có ý nghĩa cho sự phát triển của bóng đá chuyên nghiệp.

Hãy lấy ví dụ từ đội Đại học Văn Hiến, tân binh của giải hạng Nhất năm nay. Họ chỉ là một đội của trường học, không chịu bất kỳ áp lực nào để duy trì một đội bóng chuyên nghiệp như với các đội địa phương. Họ bỏ giải, về đá lại hạng Ba cũng được. Thế nên, nếu họ vẫn tham gia giải hạng Nhất mùa tới, thì vấn đề không phải là họ "chơi bóng giỏi" mà là họ có quyết tâm trở thành CLB chuyên nghiệp. Hãy hình dung, nếu Văn Hiến làm được, thì tại sao các trường Đại học khác không thể làm? Nếu "mở cửa" cho giải hạng Nhất, biết đâu các nhà tổ chức sẽ chẳng còn lo số lượng đội, khi đó chỉ cần quan tâm số suất lên V-League mà thôi.